1. Nhiễm ký sinh trùng, giun sán – Nguyên nhân bị bỏ quên
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhưng dễ bị cha mẹ bỏ qua là trẻ bị nhiễm ký sinh trùng hoặc giun sán. Khi ký sinh trùng tồn tại trong đường ruột, chúng tiết ra độc tố gây kích ứng, khiến cơ thể phản ứng bằng các biểu hiện như ngứa ngáy, nổi mẩn, mề đay, rối loạn tiêu hóa hoặc biếng ăn.
Trước đây, khi điều kiện vệ sinh chưa được đảm bảo, việc tẩy giun định kỳ cho trẻ là thói quen phổ biến trong hầu hết các gia đình. Tuy nhiên, ngày nay, nhiều cha mẹ cho rằng môi trường sống sạch sẽ hơn nên bỏ qua bước này. Trên thực tế, trẻ vẫn có thể bị nhiễm giun sán thông qua đất, cát, đồ chơi, vật nuôi, hay thậm chí là từ chính bàn tay chưa được rửa sạch.
Nếu con chưa được tẩy giun trong 6 tháng qua, mẹ nên cho trẻ uống thuốc tẩy giun định kỳ. Hiện nay, trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên đã có thể sử dụng thuốc tẩy giun an toàn theo chỉ dẫn của bác sĩ. Sau khi tẩy giun, nhiều trẻ sẽ ăn ngon miệng hơn, giảm ngứa và ngủ yên hơn.
Bên cạnh đó, cha mẹ nên rèn cho con thói quen rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, cắt móng tay thường xuyên, không mút tay hoặc ngậm đồ chơi, để phòng tránh tái nhiễm.
Da khô là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất khiến trẻ ngứa ngáy, mẩn đỏ và nổi mề đay, đặc biệt trong mùa đông hoặc khi sử dụng điều hòa thường xuyên. Làn da của trẻ nhỏ vốn mỏng manh, dễ mất ẩm và nhạy cảm với thay đổi môi trường. Khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, da không còn đủ độ ẩm, dẫn đến khô, bong tróc và kích ứng.
Cha mẹ có thể dễ dàng nhận ra tình trạng này khi sờ vào da thấy thô ráp, sần sùi, có mảng khô trắng hoặc mẩn nhỏ. Nếu con thường xuyên gãi hoặc quấy khóc về đêm, rất có thể nguyên nhân xuất phát từ việc thiếu ẩm trên da.
Để cải thiện tình trạng này, mẹ cần:
-
Dưỡng ẩm đều đặn 2 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và tối. Trong những ngày hanh khô hoặc khi con ngứa nhiều, có thể tăng lên 3 – 4 lần/ngày.
-
Bôi kem dưỡng ẩm khi da còn ẩm, tốt nhất là sau khi tắm hoặc sau khi lau người bằng khăn ướt, giúp khóa ẩm tự nhiên.
-
Chọn loại kem dưỡng phù hợp cho trẻ nhỏ, không hương liệu, không chất bảo quản mạnh.
-
Không tắm nước quá nóng, chỉ nên tắm bằng nước ấm vừa phải trong 5 – 10 phút để tránh làm da mất nước.
-
Mặc quần áo mềm, cotton thoáng khí, tránh sợi tổng hợp dễ gây cọ xát.
-
Giữ môi trường sống sạch sẽ, nhiệt độ phòng ổn định và đủ ẩm, nhất là khi sử dụng điều hòa.
Việc duy trì độ ẩm cho da không chỉ giúp trẻ giảm ngứa, mà còn giúp làn da phục hồi hàng rào bảo vệ tự nhiên, hạn chế tình trạng tái phát mề đay hay viêm da dị ứng.
3. Thiếu vi chất dinh dưỡng – Gốc rễ khiến da yếu và dễ viêm
Một nguyên nhân khác mà cha mẹ ít để ý là thiếu vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là kẽm và các vitamin nhóm B, vitamin C. Đây đều là những dưỡng chất quan trọng giúp da khỏe mạnh, phục hồi tổn thương và giảm viêm. Khi thiếu, da của trẻ sẽ trở nên khô, dễ bong tróc, nứt nẻ và ngứa nhiều hơn.
-
Kẽm (Zn): đóng vai trò thiết yếu trong quá trình tổng hợp protein và tái tạo tế bào da. Thiếu kẽm khiến da lâu lành, dễ viêm, mẩn đỏ và rụng tóc.
-
Vitamin C: giúp tăng sức đề kháng, hỗ trợ lành vết thương và chống oxy hóa, từ đó giảm kích ứng da.
-
Vitamin nhóm B (B2, B3, B5, B6): cải thiện độ ẩm tự nhiên, duy trì cấu trúc da khỏe và đàn hồi.
Cha mẹ có thể bổ sung những dưỡng chất này thông qua chế độ ăn hàng ngày: thịt nạc, trứng, cá, hải sản, ngũ cốc nguyên cám, rau xanh và trái cây tươi. Trong trường hợp trẻ biếng ăn, chậm lớn hoặc có dấu hiệu thiếu chất rõ rệt, mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung thêm kẽm, vitamin D và men vi sinh – vừa hỗ trợ tiêu hóa, vừa giúp hấp thu dưỡng chất tốt hơn.
Khi cơ thể con đủ dinh dưỡng, da sẽ khỏe từ bên trong, ít bị khô, ngứa hay mẩn đỏ, đồng thời sức đề kháng của trẻ cũng được cải thiện đáng kể.
4. Kết hợp chăm sóc toàn diện – Chìa khóa giúp con hết ngứa, ngủ ngon
Để con hết ngứa ngáy, nổi mề đay, mẹ không nên chỉ tập trung vào việc bôi thuốc hay dùng thuốc chống dị ứng mà cần chăm sóc toàn diện cả bên trong lẫn bên ngoài. Hãy bắt đầu bằng việc kiểm tra nguyên nhân gốc: con đã được tẩy giun định kỳ chưa, da có khô không, chế độ dinh dưỡng đã đủ chất chưa.
Khi xử lý đúng nguyên nhân, chỉ sau một thời gian ngắn, mẹ sẽ nhận thấy da con mềm mịn hơn, ít ngứa hơn và ngủ ngon hơn mỗi đêm. Đồng thời, việc duy trì thói quen dưỡng ẩm, vệ sinh cá nhân, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và giữ môi trường sống sạch sẽ sẽ giúp phòng ngừa tái phát hiệu quả.
Một làn da khỏe, không ngứa ngáy không chỉ giúp con dễ chịu mà còn giúp con tự tin, vui vẻ và phát triển toàn diện hơn. Vì vậy, mẹ đừng chỉ “chữa ngứa”, hãy chăm da và chăm con đúng cách, để bé luôn khỏe mạnh từ trong ra ngoài.